Truyện ngụ ngôn là gì? Nguồn gốc, đặc điểm và đặc trưng nghệ thuật

Truyện ngụ ngôn ra đời muộn hơn các thể loại khác nhưng lại có vai trò quan trọng trong việc giáo dục con người. Vì thế Truyện ngụ ngôn là gì?? Chúng bắt nguồn từ đâu? Nêu đặc điểm nổi bật của truyện ngụ ngôn về nội dung và nghệ thuật? Bài viết superclean.vn chia sẻ sau đây sẽ giúp bạn đọc giải đáp thắc mắc này!

Truyện ngụ ngôn là gì?

Truyện ngụ ngôn là một loại truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần; thường mượn những câu chuyện liên quan đến đồ vật, con vật, con người để gợi mở triết lý, đạo đức làm người. Từ đó giảng dạy, tư vấn và mang đến nhiều bài học cuộc sống thiết thực cho mọi người. Truyện ngụ ngôn là những bài học rút ra từ cuộc sống của chính chúng ta. Chúng không chỉ hữu ích cho trẻ em mà còn cho cả người lớn.

Kho tàng văn học Việt Nam có rất nhiều tác phẩm ngụ ngôn hay và có giá trị. Có thể kể đến như: Con chim và con quạ được mời, Ếch ngồi đáy giếng, Con lừa và bác nông dân, Con rùa tập bay, Một trí khôn hơn trăm trí, Chuyện bó củi , …

Nguồn gốc của truyện ngụ ngôn là gì?

Phần lớn truyện ngụ ngôn đều bắt nguồn từ động vật. Khi sống trong môi trường tự nhiên, người cổ đại đã quan sát và hiểu rõ đặc tính của từng loài động vật. Tuy nhiên, do chưa phân biệt rạch ròi giữa tự nhiên và con người nên con người đã gán mọi đặc tính của con người cho sự vật. Vì vậy, truyện ngụ ngôn về loài vật ra đời trên cơ sở này. Khi ý thức con người phát triển hơn, họ bắt đầu mượn con vật để nói bóng gió, kín đáo về con người.

Đặc điểm của truyện cổ tích

Chủ đề của truyện ngụ ngôn là gì? Đây là những vấn đề liên quan đến đạo đức hay cách ứng xử trong cuộc sống hàng ngày của con người. Tác giả đã mượn hình ảnh con vật, con vật hay cả con người để ám chỉ con người.

Như vậy, truyện ngụ ngôn thường có hàm ý, tức là nghĩa đen và nghĩa bóng:

• Nghĩa đen: Đề cập đến hành vi và đặc điểm đặc trưng của động vật.
• Nghĩa bóng: Đó là một bài học, một lời tâm sự thầm kín mà tác giả gửi gắm sau câu chuyện.

Ví dụ truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng”:

• Nghĩa đen: Chỉ tập tính sống ở môi trường ẩm ướt của ếch như bờ ruộng, đáy giếng, v.v.
• Nghĩa bóng: Phê phán người kém hiểu biết, nhưng lại tự cho mình tài giỏi hơn người; hoặc coi thường, nhạo báng người khác để rồi phải lãnh hậu quả nặng nề. Thậm chí phải trả giá bằng mạng sống của mình.

Ngoài ra, truyện ngụ ngôn còn chứa đựng nhiều yếu tố hài hước, trở thành phương tiện giải trí của tầng lớp nông dân sau những giờ lao động mệt nhọc. Tác giả đã dùng tiếng cười để châm biếm những hành động ngớ ngẩn, ngu xuẩn của con người.

Truyện ngụ ngôn là gì? – Đặc điểm nội dung

Tấn công giai cấp thống trị

Thời cổ đại, người dân không có tiếng nói, bị áp bức mà không biết kêu ca cùng ai. Khi đó, tác giả mượn truyện ngụ ngôn để phê phán, phê phán tầng lớp thống trị trong xã hội như thói hư đốn của bọn cường quyền, trộm cướp, thói đạo đức giả, v.v.

Các tác phẩm tiêu biểu: Khi chúa sơn lâm lâm bệnh, Mèo làm chay, Chèo và kẻ xấu…

Phê phán những thói hư tật xấu

Chuyển tải thông điệp một cách khéo léo, tế nhị, truyện ngụ ngôn là tiếng nói phê phán những thói hư tật xấu của con người như khoe khoang, chủ quan, tham lam, võ đoán,… con người ngày càng trở nên lạc hậu, kém phát triển và ảnh hưởng đến sự phát triển của xã hội.

Các tác phẩm tiêu biểu: Ếch ngồi đáy giếng, Ca dao với người bịt mũi, Bác nông dân và chú lừa, v.v.

Truyền tải bài học đạo đức

Truyện ngụ ngôn được rút ra từ những trải nghiệm thực tế trong cuộc sống. Vì vậy, nó liên quan đến tính mạng con người. Chúng ta có thể tìm thấy nhiều bài học bổ ích về cách sống, cách đối xử với người khác, sức mạnh của sự đoàn kết, v.v. Tác phẩm tiêu biểu: Con Quạ Lông Công, Chị Bán Sét, Đi Cày Giữa Đường, Chuyện Cái Gậy…

Đặc điểm nghệ thuật của truyện ngụ ngôn

Cốt truyện và chất lượng

• Đó là một câu chuyện thế giới thực
• Cốt truyện ngắn, không xây dựng rõ ràng bối cảnh và diễn biến của cốt truyện. Tình huống trong truyện phát triển từ một sự kiện cụ thể, khá đơn giản và dễ hiểu.
• Truyện ngắn nhưng rất logic. Độ dài của mỗi truyện ngụ ngôn chỉ khoảng 10-15 câu.

Hình ảnh nhân vật

• Các nhân vật rất khác nhau, họ có thể là người, động vật, thực vật, thần thánh,…
• Nó thường được xây dựng ở dạng ngược lại như: smart .>
• Suy nghĩ, hành động, lời nói của nhân vật được trau chuốt kỹ lưỡng, dễ hiểu giúp người đọc dễ dàng rút ra bài học.

thủ pháp nghệ thuật

• Đối tượng truyện ngụ ngôn chủ yếu là trẻ em nên tác giả thường sử dụng những hình ảnh quen thuộc trong cuộc sống, đặc biệt là các con vật. Tác giả thường gán cho con vật những nét tính cách tượng trưng cho con người, như: con cáo tinh ranh, con voi hiền lành, con mèo lười biếng,… Nghệ thuật nhân hóa đã biến con vật hay những đồ vật vô tri vô giác trở nên có sức sống và làm cho cốt truyện diễn ra tự nhiên như khả thi.
• Nghệ thuật ẩn dụ: Đây là những bài học đạo đức, đẹp đẽ và ý nghĩa về cuộc sống ẩn sâu bên trong.

Trên đây là bài viết chia sẻ khái niệm thế nào là truyện ngụ ngôn lớp 6 và một số thông tin liên quan. superclean.vn Mong rằng bạn đọc sẽ có thêm những kiến ​​thức bổ ích về thể loại truyện dân gian này!